Trẻ 4 tuổi phát triển như thế nào về thể chất và trí tuệ?

1. Đặc điểm thể chất của trẻ 4 tuổi

Về thể chất, trẻ 4 tuổi có sự phát triển đáng kể khi trung bình cân nặng tăng 2 - 3kg/năm và chiều cao tăng 5 - 7cm/năm. Qua đó, trẻ 4 tuổi thường nặng khoảng 16.3kg, cao khoảng 99cm (bé trai) và nặng khoảng 16.1kg, cao khoảng 102.7cm (bé gái). 

Xem thêm: Chiều cao cân nặng bé trai, bé gái 4 tuổi bao nhiêu đạt chuẩn?

2. Trẻ 4 tuổi phát triển như thế nào?

Dưới đây là các mốc phát triển khi trẻ được 4 tuổi, ba mẹ theo dõi nhé.

2.1. Sự phát triển về khả năng vận động

Lúc này khả năng vận động của trẻ đã vững vàng hơn, có thể tự chạy nhảy mà không cần ba mẹ hỗ trợ. Cụ thể, trẻ có thể nhảy chân sáo, lên xuống cầu thang, đứng bằng 1 chân, đạp xe, đá bóng… Hơn nữa, trẻ 4 tuổi cũng cầm được muỗng đũa chắc chắn khi ăn, tự mặc quần áo, mang giày, đánh răng, đi vệ sinh.

2.2. Sự phát triển về nhận thức

Khi lên 4 tuổi, trẻ ham học hỏi và thích thú khám phá thế giới xung quanh nên khả năng nhận thức của con cũng được phát triển tối ưu. Theo đó, trẻ nói chuyện rõ ràng hơn, phân biệt được màu sắc/tên vật dụng/con vật, đếm được và biết nhận diện chữ số, biết các khái niệm như giống/khác hay cao/thấp, đặt ra nhiều câu hỏi (bao nhiêu, thế nào, vì sao), hiểu sự khác biệt của hoạt động ban đêm với ban ngày.

2.3. Phát triển trong giao tiếp

Trẻ 4 tuổi có thể giao tiếp, nói chuyện lưu loát nhờ vào vốn từ vựng lớn (khoảng 500 - 1000 từ), thế nhưng thực tế trẻ sẽ sử dụng ít hơn số từ vựng này. Theo đó, trẻ có thể nói những câu dài trên 5 từ, kể được những chuyện xảy ra trong một ngày, kể chuyện con tự tưởng tượng và hát những bài có lời ngắn. 

2.4. Phát triển về mặt cảm xúc và kỹ năng xã hội

Tâm lý trẻ 4 tuổi cũng có nhiều sự thay đổi so với trước đây, con biết thể hiện cảm xúc của mình một cách rõ ràng cũng như kiểm soát được chúng tốt hơn. Cụ thể như, trẻ hiểu được cảm xúc của người khác, biết đồng cảm, có những cảm xúc như ghen tỵ/tức giận/sợ hãi, biết chia sẻ đồ chơi/đồ ăn với người khác, biết tìm sự giúp đỡ từ người lớn, kết bạn với các bạn nhỏ khác.

Bài viết liên quan:

• Tuần khủng hoảng 'wonder week' ở trẻ và những lưu ý cần biết
• Những yếu tố nào ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ?
• Các giai đoạn phát triển tâm lý ở trẻ từ 0-16 tuổi

3. Cách chăm sóc trẻ 4 tuổi ba mẹ cần lưu ý

Khi đã hiểu được sự phát triển của trẻ 4 tuổi, ba mẹ cũng cần biết cách chăm sóc để con luôn khỏe mạnh, tràn đầy năng lượng, phát triển toàn diện về thể chất - trí tuệ. Và đây là các lưu ý khi chăm sóc trẻ 4 tuổi cho ba mẹ.

3.1. Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng

Ba mẹ cần xây dựng chế độ dinh dưỡng cân đối các nhóm chất (tinh bột, chất béo, chất đạm, vitamin và khoáng chất), cho trẻ ăn đa dạng các loại thực phẩm (rau xanh, thịt, cá, trứng, trái cây). Hạn chế thức ăn nhiều dầu mỡ, nhiều muối hay nhiều đường (bánh ngọt, pizza, hamburger, khoai tây chiên, nước ngọt…). Kết hợp bổ sung sữa để con nạp đủ dưỡng chất, tiêu hóa khỏe, có nhiều năng lượng và phát triển khỏe mạnh.

3.2. Cho trẻ ngủ đúng giờ và đủ giấc

Trẻ 4 tuổi cần ngủ đủ 10 - 12 tiếng một ngày, thường bắt đầu ngủ từ 7 - 9 giờ ban đêm đến 6 - 8 giờ buổi sáng. Ba mẹ cần chú ý cho con đi ngủ đúng giờ, đủ giấc để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Bên cạnh đó, trẻ cũng nên được ngủ ở giường riêng, đánh răng trước khi đi ngủ và nghe đọc truyện trước khi vào giấc ngủ.

Tham khảo: Cách giúp bé ngủ xuyên đêm, không quấy khóc

3.3. Cho trẻ tham gia các hoạt động phát triển trí tuệ, kỹ năng xã hội 

Giai đoạn 4 tuổi rất thích hợp để ba mẹ dạy con học nhiều điều để trẻ thêm thông minh và hình thành các kỹ năng xã hội tốt hơn. Vậy trẻ 4 tuổi nên học gì?

Dạy học chữ

Dạy con các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết tiếng Việt để trẻ nhận dạng được mặt chữ giúp giao tiếp và tư duy tốt hơn.

Học tiếng Anh

Tiếng Anh rất cần thiết cho quá trình học tập sau này của trẻ, ba mẹ nên dạy cách phát âm và nhận dạng mặt chữ để con làm quen dần với ngôn ngữ mới này.

Học tính độc lập

Tập tính độc lập ngay từ nhỏ giúp con lớn lên có tính chủ động trong mọi việc, biết tự chăm sóc bản thân mình khi ba mẹ không bên cạnh và có thể sống tốt ở bất kỳ đâu.

Học cách bảo vệ bản thân

Đây là kỹ năng rất cần thiết nhưng lại thường bị bỏ qua, đặc biệt là khi trẻ ngày càng lớn, không phải lúc nào cũng có ba mẹ theo sát. Ba mẹ nên dạy trẻ cách nhận biết tình huống nguy hiểm và cách xử lý trong từng trường hợp.

Bài viết liên quan:

• Các nhóm kỹ năng sống cần thiết cho trẻ
• Cho trẻ học chữ bằng thẻ flashcard
• Cách dạy con tự lập từ sớm

3.4. Tiêm phòng đầy đủ

Trẻ 4 tuổi tuy năng động và có sự phát triển gần như là hoàn thiện, nhưng con vẫn còn nhỏ và sức đề kháng chưa thực sự tốt như người lớn nên rất dễ ốm đau, mắc phải các bệnh vặt. Do vậy, ba mẹ nên đưa trẻ đi tiêm phòng đầy đủ theo lịch của Bộ Y tế như tiêm ngừa bạch hầu, uốn ván, ho gà; tiêm ngừa sởi, quai bị, thủy đậu, rubella; tiêm ngừa cúm để đảm bảo sức khỏe cho con.

Gợi ý: Những thực phẩm giúp tăng cường đề kháng cho trẻ

3.5. Giữ an toàn cho trẻ 

Vì tính tò mò, thích khám phá mọi thứ ở trẻ 4 tuổi mà ba mẹ cần chú ý giữ an toàn cho con bằng cách đội mũ bảo hiểm cho trẻ khi đi xe đạp, dùng ghế ngồi chuyên dụng khi đi ô tô, dùng cửa ở đầu cầu thang, không để các vật dụng sắc nhọn hay các chất có hại gần tầm tay của trẻ,...

4. Khi nào cần đưa trẻ 4 tuổi gặp bác sĩ?

Trường hợp trẻ 4 tuổi có những dấu hiệu bất thường như sau thì ba mẹ nên đưa con đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và có cách điều trị phù hợp.

   • Không thể nhảy hay dậm chân tại chỗ.

   • Nói không rõ ràng, không thể kể lại câu chuyện yêu thích, không hiểu khái niệm giống/khác nhau.

   • Khó khăn khi vẽ vời hoặc viết.

   • Không quan tâm đến những người khác, trừ người thân trong gia đình.

   • Phản đối khi mặc quần áo, đi vệ sinh, đi ngủ.

   • Mất đi các kỹ năng mà trẻ từng làm được.

Qua bài viết trên, câu hỏi trẻ 4 tuổi phát triển như thế nào đã được giải đáp. Có thể thấy, bước vào giai đoạn 4 tuổi, trẻ có nhiều sự phát triển và thay đổi rõ rệt so với lúc trước, các kỹ năng như vận động, nhận thức, giao tiếp hay cảm xúc đều dần được hoàn thiện. Ba mẹ hãy chú ý chăm sóc trẻ đúng cách để con lớn khôn khỏe mạnh và vững vàng nhé.